Dobre Miasto (gmina)

Dobre Miasto
	gmina miejsko-wiejska
	; Budynek urzędu miasta w Dobrym Mieście
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
TERC	8314033
Burmistrz	Jarosław Kowalski; (od 2018)
Powierzchnia	258,7 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 16 085
• gęstość	62,2 os./km²
Nr kierunkowy	89
Tablice rejestracyjne	NOL
	Adres urzędu:ul. Warszawska 14; 11-040 Dobre Miasto
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	23
Liczba miejscowości	28
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Dobre Miasto
	Położenie na mapie Polski Dobre Miasto
	53°59′N 20°24′E/53,987500 20,395833
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Dobre Miasto – gmina miejsko-wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie olsztyńskim.

Siedziba gminy to Dobre Miasto.

Według danych z 31 grudnia 2011^[3] gminę zamieszkiwały 16 342 osoby. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku^[4] gminę zamieszkiwało 15 978 osób. Według najnowszych danych z 31 grudnia 2019 roku^[5] gminę zamieszkiwało 15 844 osób.

Środowisko geograficzne[edit | edit source]

Pod względem fizycznogeograficznym gmina jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim^[6].

Rzeźba terenu[edit | edit source]

Na jej terenie występują^[6]:

wysoczyzna moreny dennej i czołowej (zachodnia i południowo-wschodnia część)
sandr (środkowa i północno-wschodnia część)
doliny rzeczne rzek Łyna, Kwiela i Kirsna.

Północna część gminy charakteryzuje się falistą rzeźbą terenu o wysokościach 80–100 m n.p.m. Wysokości wyraźnie wzrastają w kierunku południowym, gdzie powierzchnia terenu jest usytuowana na wysokości 100–140 m n.p.m. Najwyżej wyniesiony teren znajduje się w południowo-wschodniej części gminy (140–180 m n.p.m.). W wysoczyznę są wcięte doliny rzeczne, które na terenie równinnym są szerokie, a na obszarach wyniesionych głębokie o stromych zboczach^[6].

Geologia[edit | edit source]

W zachodniej i południowo-wschodniej części gminy powierzchnie zajmują gliny zwałowe. W rejonie Piotraszewa występuje glina o frakcji ilastej tzw. glinoił, o zabarwienie czerwonym, tworząca pokrywę ilastą na glinie zwałowej. Środkowa i północno-wschodnia część gminy to piaski i żwiry wodnolodocowe, których akumulacja była związana z odpływem wód sprzed czoła lądolódu fazy pomorskiej. Tworzą one rozległy sandr Ornety otaczający od południa Wzniesienia Górowskie^[6].

Ponadto w okolicy Barcikowa, Cerkiewnik i Starego Dworu zlokalizowane są złoża kruszyw naturalnych i kredy jeziornej^[6].

Jeziora[edit | edit source]

Na terenie gminy znajdują się następujące stałe zbiorniki wodne (nazwy według Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii):

Jezioro Błotne – 54°00’03’’N 20°27’54’’E
Gilgajny – 54°00’45’’N 20°29’27’’E
Jezioro Gronowskie – 54°03’58’’N 20°21’35’’E
Limajno – 53°55’39’’N 20°22’12’’E
Stobajno – 53°55’27’’N 20°23’55’’E

Struktura powierzchni[edit | edit source]

Według danych z roku 2002^[7] gmina Dobre Miasto ma obszar 258,67 km², w tym:

użytki rolne: 49%
użytki leśne: 34%

Gmina stanowi 9,11% powierzchni powiatu.

Demografia[edit | edit source]

Dane z 31 grudnia 2012^[3]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	16 342	100	8379	51,3	7963	48,7
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	63,2		32,4		30,8

Piramida wieku mieszkańców gminy Dobre Miasto w 2014 roku^[1].

Ochrona przyrody[edit | edit source]

Pomniki przyrody[edit | edit source]

Na terenie gminy znajdują się następujące pomniki przyrody^[8]:

Nr	Lokalizacja	Forma	Nazwa	Obwód przy powołaniu [cm]	Nr ew.	Akt prawny
1.	leśnictwo Kraszewo oddz. 191e	pojedyncze drzewo	sosna pospolita	310	18	Rlb-16/18/52 z 29.12.1952 r.
2.	leśnictwo Kraszewo	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	320	19	Rlb-16/19/52 z 29.12.1952 r.
3.	Dobre Miasto ul. Wojska Polskiego, teren szkoły podstawowej	pojedyncze drzewo	kasztanowiec zwyczajny	300	764	Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego Nr 7 poz. 77 z 18.02.1994 r.
4.	Kunik droga do byłego PGR-u	fragment alei	klon pospolity 5 lip drobnolistnych 2 jesiony wynoosłe	170 od 170 do 440 245 i 250	770-777	Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego Nr 7 poz. 77 z 18.02.1994 r.
5.	leśnictwo Stryjkowo oddz. 211i	grupa drzew	2 buki pospolite	310 i 350	882	Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego Nr 35, poz. 793 z 18.02.1997 r.
6.	leśnictwo Sarny oddz. 476h	pojedyncze drzewo	świerk pospolity	326	883	Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego Nr 35, poz. 793 z 18.02.1997 r.
7.	leśnictwo Smolajny oddz. 379j	pojedyncze drzewo	sosna pospolita	332	886	Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego Nr 35, poz. 793 z 18.02.1997 r.
8.	leśnictwo Kochanówka oddz. 256a	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	380	887	Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego Nr 35, poz. 793 z 18.02.1997 r.
9.	Nadleśnictwo Wichrowo, Leśnictwo Dwa Stawy, oddz. 603f	pojedyncze drzewo	daglezja zielona „Daglezja”	300	-	Uchwała nr XLVIII/300/2017 Rady Miejskiej w Dobrym Mieście z dnia 25 października 2017 r.
10.	Nadleśnictwo Wichrowo, Leśnictwo Dwa Stawy, oddz. 630a	pojedyncze drzewo	grab pospolity „Parasol”	280	-	Uchwała nr XLVIII/300/2017 Rady Miejskiej w Dobrym Mieście z dnia 25 października 2017 r.
11.	Nadleśnictwo Wichrowo, Leśnictwo Dwa Stawy, oddz. 613k	pojedyncze drzewo	sosna zwyczajna „Królowa”	275	-	Uchwała nr XLVIII/300/2017 Rady Miejskiej w Dobrym Mieście z dnia 25 października 2017 r.

Do 2017 roku na terenie miasta przy ul. Wojska Polskiego 26, rosły 3 lipy drobnolistne uznane za pomniki przyrody w 1994 roku o obwodach 230, 260 i 405 cm^[9].

Obszary Chronionego Krajobrazu[edit | edit source]

Na terenie gminy znajdują się^[6]:

Miejscowości[edit | edit source]

Gmina Dobre Miasto jako jednostka samorządowa obejmuje swym zasięgiem miasto Dobre Miasto (podzielone na 5 osiedli) oraz 22 sołectwa: Barcikowo, Bzowiec, Cerkiewnik, Głotowo, Jesionowo, Kabikiejmy, Kabikiejmy Dolne, Knopin, Kosyń, Kunik, Łęgno, Mawry, Międzylesie, Nowa Wieś Mała, Orzechowo, Piotraszewo, Podleśna, Praslity, Smolajny, Stary Dwór, Swobodna, Urbanowo.

Miejscowości bez statusu sołectwa: Chmury, Kazimierowo, Kłódka, Krzyżno, Wichrowo.

Sąsiednie gminy[edit | edit source]

Dywity, Jeziorany, Lidzbark Warmiński, Lubomino, Świątki

Miasta partnerskie[edit | edit source]

Zobacz też[edit | edit source]

Dekanat Dobre Miasto

Przypisy[edit | edit source]

↑ ^a ^b Gmina Dobre Miasto w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Olsztynie
↑ ^a ^b BIP. [dostęp 2012-07-11].
↑ Gmina Dobre Miasto w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-05-13] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Program Ochrony Środowiska Gminy Dobre Miasto na lata 2006-2011. [dostęp 2012-07-11].
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Wykaz pomników przyrody w województwie warmińsko-mazurskim, RDOŚ Olsztyn, styczeń 2010. [dostęp 2015-01-17].
↑ Uchwała nr XLVIII/299/2017 Rady Miejskiej w Dobrym Mieście z dnia 25 października 2017 r. w sprawie zniesienia formy ochrony przyrody drzew uznanych za pomniki przyrody.. [dostęp 2018-01-03].

[populacja2016-1] Gmina Dobre Miasto w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[gus-2] Urząd Statystyczny w Olsztynie

[bip-3] BIP. [dostęp 2012-07-11].

[4] Gmina Dobre Miasto w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-05-13] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[5] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[po-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Program Ochrony Środowiska Gminy Dobre Miasto na lata 2006-2011. [dostęp 2012-07-11].

[autonazwa1-7] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[8] Wykaz pomników przyrody w województwie warmińsko-mazurskim, RDOŚ Olsztyn, styczeń 2010. [dostęp 2015-01-17].

[9] Uchwała nr XLVIII/299/2017 Rady Miejskiej w Dobrym Mieście z dnia 25 października 2017 r. w sprawie zniesienia formy ochrony przyrody drzew uznanych za pomniki przyrody.. [dostęp 2018-01-03].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Siedziba gminy	Dobre Miasto
Wsie	Barcikowo Bzowiec Cerkiewnik Głotowo Jesionowo Kabikiejmy Kabikiejmy Dolne Knopin Łęgno Mawry Międzylesie Nowa Wieś Mała Orzechowo Piotraszewo Podleśna Praslity Smolajny Stary Dwór Swobodna
Osady	Kłódka Kosyń Kunik Urbanowo
Osady leśne	Chmury Kazimierowo Krzyżno Wichrowo
Integralne części wsi	Wilki

Miasta	Barczewo Biskupiec Dobre Miasto Jeziorany Olsztynek
Gminy miejsko-wiejskie	Barczewo Biskupiec Dobre Miasto Jeziorany Olsztynek
Gminy wiejskie	Dywity Gietrzwałd Jonkowo Kolno Purda Stawiguda Świątki

Przynależność wojewódzka	okręg mazurski (1945-46) woj. olsztyńskie (od 1946)
Miasta	Dobre Miasto Lidzbark Warmiński
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Dobre Miasto (1945–54 i od 1973) Kiwity (Kiwitten) (1945–54 i od 1973) Kłębowo (Wernegitten) (1945–54) Lidzbark Warmiński (1945–54 i od 1973) Lubomino (Lubomin) (1945–54 i od 1973) Piotraszewo (Peterswalde) (1945–54) Runowo (1945–54 i od 1973) Świątki (Heiligental) (1945–54 i od 1973)
Gromady (1954–72)	Babiak (1954–59) Barcikowo (1954–72) Dobre Miasto (1958–72) Głotowo (1954–57) Gołogóra (1954–57) Kierwiny (1954–57) Kiwity (1954–72) Kłębowo (1954–72) Kochanówka (1954–59) Kraszewo (1954–72) Krekole (1954–59) Kwiecewo (1954–59) Lidzbark Warmiński (1958–72) Lubomino (1954–72) Łaniewo (1954–59) Piotraszewo (1954–61) Podleśna (1954–61) Rogiedle (1954–71) Rogóż (1954–72) Runowo (1954–72) Smolajny (1954–57) Świątki (1954–72) Wielochowo (1954–57) Wilczkowo (1954–59) Wolnica (1954–57) Wozławki (1954–59 →) Żegoty (1954–59)